Lubczyk - porady dotyczące uprawy i użytkowania
Lubczyk lekarski jest uwielbiany przez ogrodników i kucharzy. Jeśli posadzisz również to zioło, otrzymasz jednocześnie świetną przyprawę i roślinę leczniczą. Jednak przy uprawie ligurii należy przestrzegać kilku zasad.
Lubczyk to smaczne zioło pochodzące z południowo-zachodniej Azji i regionu śródziemnomorskiego. W ostatnich latach zakorzenił się również w wielu europejskich ogrodach. Jest to roślina wieloletnia o bogatym wzroście i silnym korzeniu. Wysokość rośliny może dochodzić do 2 metrów.
Kwitnie od czerwca do lipca, ma brązowe owoce i żółte kwiaty. Chociaż zielone części rośliny obumierają zimą, zaczynają ponownie rosnąć na wiosnę. Lubczyk jest niezwykle wytrzymały i przy odpowiedniej pielęgnacji może wytrzymać nawet 15 lat w ogrodzie lub na balkonie.
Cała roślina jest jadalna od korzenia do naci. Stosuje się go w kuchni zamiast selera, vegety czy pietruszki. Posiada wyraźny, świeży aromat przypominający cytrusowy seler. Oprócz świetnego smaku niesie ze sobą również szereg korzyści zdrowotnych. Lubczyk korzystnie wpływa na trawienie, woreczek żółciowy i drogi oddechowe.
Sadzenie lubczyka
Najlepiej rozwija się w miejscach nasłonecznionych lub w półcieniu. Gleba potrzebuje luźnego, bogatego w próchnicę składnika odżywczego. Ponieważ może rosnąć dość wysoko, potrzebuje dużo miejsca wokół siebie i ochrony przed wiatrem.
Ze względu na przenoszenie chorób nie zaleca się sadzenia w miejscach, gdzie wcześniej rosły marchewki, pietruszka, pasternak, seler, koperek czy kolendra.
Nasiona lubczyka wysiewa się od marca do kwietnia lub pod koniec lata. W sierpniu opłaca się zasiać w szklani, a wiosną podzielić rośliny i przenieść je na stałe. Nasiona przechowujemy na głębokości 3 cm w ziemi i co najmniej pół metra od siebie lub od innych roślin.
Należy jednak wziąć pod uwagę, że roślina kiełkuje bardzo wolno. Dlatego wielu hodowców woli kupować starszy lubczyk. Sadzimy je od kwietnia do czerwca, zachowując półmetrowy odstęp między poszczególnymi roślinami.
Można również uprawiać w pojemnikach. Na balkonie lub tarasie możesz wyhodować od 2 do 3 roślin obok siebie, jeśli mamy odpowiednio dużą doniczkę. Zaletą jest to, że możemy zimować ligurię w pojemnikach znajdujących się w środku, co znacznie wydłuży okres odbioru.
Staranie się o lubczyk
Zioło będzie rosło niezawodnie, nawet jeśli w ogrodzie nie poświęci się zbyt wiele uwagi. Jeśli jednak chcesz mieć najzdrowszą roślinę o bogatym smaku, zapewnij wystarczającą ilość wilgoci. Blaknące liście na zewnętrznych łodygach są wyraźnym sygnałem, że roślina potrzebuje podlewania.
Lubczyk nie lubi nawożenia, ale doceni regularne usuwanie chwastów z terenu. Roślina bardzo intensywnie rośnie wiosną, kiedy jest świeża i pięknie zielona. W sezonie wypuści silne pędy kwiatowe, a niektóre łodygi wyschną. Jeśli je pokroimy, roślina zacznie tworzyć nowe.
Sezon zbierania trwa od maja do listopada. Regularne przycinanie górnych liści wspomoże ich wzrost i oderwanie. Staramy się zbierać je zanim roślina zacznie kwitnąć, ponieważ po kwitnieniu liście lekko się nagrzewają. Zaleca się przycinanie łodyg kwiatowych, aby roślina nie wzmocniła się poprzez tworzenie nasion.
Użycie lubczyka
Lubczyk ma naprawdę szeroki zakres zastosowań w gastronomii. Młode liście dodaje się do świeżych sałatek, do duszonych ziemniaków, zup, marynat, sosów i past.
Pod koniec sezonu możemy wykopać korzeń i użyć go w bulionie lub zrobić z niego leczniczą herbatę. Łodygi łatwo zastępuje seler, a z kwiatów uzyskuje się aromatyczne kwiaty. Co ciekawe, lubczyk jest również powszechnie stosowany jako dodatek smakowy do słodkich potraw.
Przepisy z lubczyku
Najłatwiejszym sposobem wykorzystania jest zrobienie z niej leczniczej herbaty. Ta herbata jest fantastyczna przy chorobach układu oddechowego, problemach dróg moczowych i oczyszczaniu organizmu.
Do przygotowania herbaty używamy korzenia i liści lubczyka. Jedna łyżeczka suszonych liści lub korzenia wystarcza na jedną filiżankę, którą wlewamy 250 ml wody. Miazgę pozostawia się do zaparzenia przez 15 minut i pijemy 2 do 3 razy dziennie.
Oprócz smacznej herbaty możemy również przygotować niesamowity smak z lubczyka. Domowa sól z lubczyka stosowana jest przede wszystkim do przyrządzania zup i bulionów. Procedura jest prosta – suszymy, mieszamy lub rozbijamy na drobniejszy pył i mieszamy z solą morską. Przechowujemy w pojemnikach z pokrywkami.
Lubczyk można również długo przechowywać w zamrażarce. Podobnie jak pietruszka lub koperek, to zioło smakuje tak dobrze, jak świeże po rozmrożeniu. Po zbiorze wystarczy opłukać liście i pozwolić, aby nadmiar wody spłynął. Do woreczka do zamrażarki możemy włożyć posiekane płatki lub całe gałązki, z którego w razie potrzeby oderwiemy się podczas gotowania.
Niekorzystne skutki
Długotrwałe stosowanie lubczyka w postaci skoncentrowanej (np. picie herbaty) może powodować pewne skutki uboczne. Najczęściej są to nudności lub zawroty głowy związane z silnym aromatem. Największą ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży i matki karmiące, którym w ogóle nie zaleca się spożywania ligurii.